[mk_page_section bg_image=”https://kunstentechnologie.nl/wp-content/uploads/2018/01/foto_oog_oddstream-min.jpg” bg_position=”center center” bg_repeat=”no-repeat” bg_stretch=”true” min_height=”550″ sidebar=”sidebar-1″][vc_column][/vc_column][/mk_page_section][vc_row css=”.vc_custom_1517911182197{padding-top: 50px !important;padding-bottom: 50px !important;}”][vc_column width=”1/2″][mk_title_box color=”#ffffff” highlight_color=”#ec008c” highlight_opacity=”1″ size=”35″ line_height=”35″ font_weight=”400″ margin_bottom=”15″ font_family=”none” el_class=”pink”]

Essay Bente de Bruin

[/mk_title_box][vc_column_text css=”.vc_custom_1604589626133{margin-bottom: 0px !important;}”]Van 7 november t/m 6 december 2020 exposeren Bente de Bruin en Indigo Deijmann bij Singular Art hun werk Untitled (Undefined). Deze samenwerking met Oddstream is onderdeel van het Young Art Weekend. Bente schreef naar aanleiding van haar werk het essay Het is wat het lijkt. Je leest het hieronder.

»»» De illustratie is gemaakt door Parrr Geng. 

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”7355″ img_size=”400×400″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][mk_title_box color=”#ffffff” highlight_opacity=”1″ size=”35″ line_height=”35″ font_weight=”400″ margin_bottom=”15″ font_family=”none” el_class=”dark-grey”]

Het is wat het lijkt

[/mk_title_box][vc_column_text css=”.vc_custom_1604590065407{margin-bottom: 0px !important;}”]Toen ik ongeveer twee jaar geleden voor het eerst object-detection software installeerde op mijn computer, sloeg ik steil achterover toen het werkte. Een koelkast was een koelkast, een stoel een stoel en ik werd geclassificeerd als… een neutral man. Ik stond op, nam mijn laptop mee naar buiten en liet hem alles zien. De zon, tafels, mijn kat. Alles wat binnen het gezichtsveld van mijn computer viel werd keurig geclassificeerd en van een beschrijving voorzien. Met een soort kinderlijke verbazing vroeg ik me af: hoe ziet deze computer en waar heeft hij geleerd te kijken?

Na ongeveer een maand was ik niet meer zo verbaasd wanneer het object-detection algoritme weer een bank of een hond herkende. Vergeleken met mijn blik op de wereld was die van het algoritme maar beperkt. Waar hij enkel een boom zag, zag ik een imposant levend organisme dat al jaren in de tuin van mijn moeder stond. Ik voelde allerlei emoties bij het kijken naar deze boom: blijdschap, nostalgie, bewondering… Maar voor het algoritme was het gewoon wat het was: een boom zoals elke andere boom. Inmiddels had ik geleerd dat zo’n dergelijk algoritme leert bomen te herkennen door eerst duizenden foto’s te zien van andere bomen. Ik vroeg me af of ik het algoritme op deze manier ook zou kunnen leren meer te kijken zoals ik. Mijn wereld bestaat uit meer dan enkel objecten. Mijn wereld bestaat uit ideeën, tegenstrijdigheden, twijfels, kunst, waardeoordelen en meningen. Ik begon met het creëren van een database. Deze database bestond uit verschillende door mij gedefinieerde subjectieve categorieën als melancholie, vrouwelijkheid, kwetsbaarheid en kunstmatigheid. Van het internet haalde ik duizenden afbeeldingen en begon daarmee de verschillende categorieën te vullen. Door het algoritme genoeg data te voeden, hoopte ik dat het uiteindelijk in staat zou zijn subjectieve waardeoordelen te vellen en echt te begrijpen wat melancholie is, wat kunst is en wat kwetsbaarheid is.

Al snel kwam ik erachter dat mijn vraagstelling berustte op een misvatting van wat algoritmes precies zijn. Wanneer wij mensen naar de wereld kijken ontlenen we aan alles wat we zien betekenis. Een stoel is vaak niet zomaar een stoel, maar de stoel die vier jaar geleden nog in het huis van je nu overleden opa stond. De stoel die je spuuglelijk vond, maar ook een warm hart toedroeg omdat je opa er altijd zo lief in zat te breien. We plaatsen alles wat we zien in context waardoor we ons begrijpend een weg door het leven banen. Voor algoritmes geldt dit vooralsnog niet. Zij hebben geen opa en kennen geen verdriet. Ze willen niks, ze voeren gewoon uit. Het zijn idiots savants in de puurste vorm. Algoritmes leren over de werkelijkheid  door middel van data, oftewel: gegevens. Maar gegevens over de werkelijkheid zijn nu eenmaal wezenlijk iets anders dan de werkelijkheid zelf. Ik vraag me af hoelang het nog duurt voordat ik met mijn algoritme naar kunst kijk en we hier een inhoudelijk interessant gesprek over kunnen voeren. Die toekomst lijkt nog niet heel nabij. Wanneer ik een algoritme nu laat kijken naar een van de meest invloedrijke werken binnen de moderne kunst ziet dit algoritme gewoon nog datgene wat het is: een urinoir. Maar ontwikkelingen kunnen erg snel gaan. Wellicht dat algoritmes over een aantal jaar wél voorzien zijn van een bredere blik op de wereld. Dat ze door de hoeveelheid data die ze tot zich hebben genomen zoveel kennis over ons en de wereld hebben opgedaan dat ze wel in staat zijn een weloverwogen mening te vormen en zaken in context te kunnen plaatsen. Ik ben benieuwd wat zo’n toekomst betekent. Enerzijds lijkt het me interessant vurige discussies te voeren met een algoritme, anderzijds denk ik dat we de waarde van onze menselijke blik niet moeten onderschatten en altijd kritisch moeten blijven kijken naar het oordeel van een algoritme.

Geschreven door: Bente de Bruin. Het werk van Bente is t/m 6 december 2020 te zien bij Singular Art in Nijmegen.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]